به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجتالاسلام سعید داوودی در این نشست با بیان اینکه تحقق کامل همدلی و همزبانی منوط به انجاموظیفه دولت و ملت است گفت: در عهدنامه مالک اشتر بیشتر به تکالیف کارگزاران و دولتمردان پرداختهشده است و طبیعی است که انجام صحیح و مطلوب آنها، همراهی و همدلی مردم را در پی دارد.
این محقق حوزوی خاطرنشان کرد: با بسط عدالت، توجه به مستمندان، انتخاب کارگزاران صالح، شفافسازی، عدم حجاب و مانع از دسترسی به حاکمان، تشویق نیکوکاران و تنبیه متخلفان، اجتناب از ظلم و منتگذاری و مانند آن میتوان با مردم همراه و همدل شد و حمایت و همراهی آنها را به دست آورد.
*اولین شاخصه همدلی پرهیز از ظلم است
وی با اشاره به ظلم نسبت به مردم افزود: هیچچیز بهاندازه خونهایی که به ناحق ریخته شده در نزد خداوند ناشایستتر نیست و امام علی(ع) در این نامه به مالک اشتر هشدار میدهد که از این امر پرهیز کن، زیرا باعث تضعیف پایههای حکومت میشود.
حجت الاسلام داوودی با اشاره به سخنان ابن عباس گفت: او می گوید،من از قرآن کریم استفاده کردم و فهمیدم آنچه باعث ویرانی میشود، ظلم و ستم است و این امر نشاندهنده وظیفه دولتمردان است که اگر ظلم و ستم رواج پیدا کند، همدلی و همزبانی از بین میرود و محبت فوقالعاده به مردم و همراهی با آنها در مقابل باعث تقویت پایههای یک حکومت میشود.
*توجه به توده های مردمی شاخصه هم زبانی دولت با مردم
محقق و پژوهشگر حوزه، توجه یک حاکم به خواسته توده مردم و نه رضایت خواص گفت: همیشه تعداد متملق و چاپلوس در اطراف یک حاکم هستند و تنها به فکر منافع خود هستند و اجحاف به عامه در پناه کار آنها محقق میشود و حضرت علی(ع)، مالک اشتر را از توجه به خواستههای این افراد پرهیز میدارند زیرا آنچه موجب استحکام جامعه میشود و در آنهایی که در شرایط بحرانی احساس انجاموظیفه میکنند، مردم هستند.
*چهره مفسدان را نشان دهید نه کارتن خواب ها را
وی در ادامه پردهپوشی بر ضعف و کاستیهای مردم را از دیگر مسائل موردتوجه حکومت برشمرد و گفت: این امر باعث بالا رفتن حمایت مردم از حکومت میشود و باید از کسانی که عیبجویی مردم را میکنند دوری کرد.
حجتالاسلام داوودی با گلایه از پخش چهرههای افراد کارتنخواب در تلویزیون گفت: اخبار، بسیاری از فسادهای بزرگ که توسط اشرار خطرناک انجام میشود را با اختصار نام پخش میکنند، ولی متأسفانه افراد کارتنخواب که در اثر اتفاقات خاص زندگی خود به چنین وضعی دچار شدهاند بهخوبی در تلویزیون نشان داده میشود.
*پاداش ها براساس تلاش ها باشد نه جایگاه
این پژوهشگر علوم اجتماعی توجه حکومت بهزحمت کشان جامعه را از وظایف آن برشمرد و گفت: باید تلاش افراد نیکوکار مورد تحسین قرار گیرد و بهخوبی از آن استقبال شود و کسانی همچون بسیاری از معلمان با سختیهای فراوان زندگی میکنند در حالی مدیران برخی از ادارات سالانه چندین میلیون پاداش میگیرند.
*مجازات ها براساس عدالت
وی افزود: مجازات کارگزاران متخلف از مواردی است که مورد تأکید حضرت علی(ع) قرارگرفته است و اطمینان کامل از اثبات جرم توسط افراد مختلف، بیتوجهی به موقعیت فرد متخلف، مجازات روحی و جسمی، رسوا کردن فرد در نزد خاص و عام از شرایط مجازات متخلفان حکومتی در بیان امیرالمؤمنین(ع) است.
حجتالاسلام داوودی اظهار داشت: ازنظر حضرت علی(ع) گرفتن مالیات درزمانی است که آن بخش در وضع مناسبی است ولی اگر گرفتن مالیات باعث خراب شدن اوضاع میشود، کار اشتباهی است و درنهایت کار حکومت استقامت نخواهد داشت.
*نامه مالک اشتر مشخصکننده وظایف ملت و دولت است
حجتالاسلام شریعتی نیز در این نشست اظهار داشت: این نامه در ابتدا مشخصکننده وظایف ملت و دولت است و نمیتوان همدلی و همزبانی را بهصراحت از آن استنباط کرد.
*مهمترین ویژگی یک مسئول خودسازی است
این پژوهشگر دینی "خودسازی حاکم" را از مهمترین ویژگی یک مسئول حکومتی در این نامه برشمرد و گفت: امام علی(ع) میخواهد دو نوع تغییر نگاه در این نامه ایجاد کند که حاکم به حکومت بهعنوان یک طعمه نگاه کند و توقع اطاعت محض نداشته باشد و به قدرت مافوق خود که درنهایت «الله» است توجه کند.
وی افزود: حضرت امیرالمؤمنین(ع) معتقد است یک حاکم، باید به حکومتهای قبلی و به نظر مردم و سخن آنها نسبت به حکومتهای پیشین توجه کند.
حجتالاسلام شریعتی با تأکید بر نظر حاکم بر مردم گفت: امام(ع) از مالک میخواهد که به مردم بهعنوان برادر دینی خود و یا حداقل همسطح خود و بهعنوان بندگان خدا بنگرد و اگر نسبت به بندگان خدا عفو داشته باشد، خدا نیز نسبت به او عفو خواهد داشت.
این محقق حوزه و دانشگاه بیان داشت: حضرت علی(ع) از مالک میخواهد مراقب نفس خود باشد و حال که قدرت در دست توست، سریعاً دستور به مجازات ندهد و از طرفی صفات خوب و نیکو را در خود و مردم پرورش دهد.
*معیار حب و بغض ها عدالت باشد
وی در ادامه گفت: رفتار با مردم از دیگر مسائلی است که حضرت علی(ع) در این نامه مورد تأکید قرار داده است که در مقابل مردم انصاف داشته باش و امر انصاف در حکومت باعث بهرهمندی تمامی افراد از آن میشود.
حجتالاسلام شریعتی مراعات کردن انصاف در مجازات را از مسائل مورد تأکید حضرت علی(ع) برشمرد و اظهار داشت: معیار حب و بغضها برای حاکم باید مشخص باشد و عدالت بهعنوان معیار این امر قرار گیرد.
این پژوهشگر دینی، موظف کردن حاکم به رفتار صحیح با مردم را زمینهساز همدلی و همزبانی با مردم دانست و گفت: امام علی(ع) حاکم را به اشتیاق بهسوی مردم دعوت میکند و میفرماید افزایش رضایت مردم باعث محکم شدن پایههای حکومت میشود.
*همگرایی تشکلهای جامعه عامل اصلی همدلی و همزبانی
در ادامه حجتالاسلام علیاصغر نصرتی، همگرایی تشکلهای جامعه را عامل اصلی همدلی و همزبانی حکومت عنوان کرد و اظهار داشت: محبت به مردم و عدم سو استفاده از قدرت و اجتناب از ظلم از موارد اصلی توجه مردم به دولت است.
این محقق حوزه، ظلم را باعث ازهمگسیختگی نظام خواند و گفت: تنفر مردم از حکومت اولین قدم هم پاشیدن یک حکومت است و در صورت رفع آن و توجه به مردم و محبت به آنها، یک جامعه میتواند به نحو احسن به حکومت خود ادامه دهد.